ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΓΥΨΟΥ

Η γύψος, χημικό ίζημα (CaSO·2HO) που ανήκει στους εβαπορίτες, είναι λατομικό ορυκτό, με κρυσταλλική δομή. Οι κρύσταλλοι της είναι πλακώδεις, πρισματικοί ή βελονοειδείς με χρώμα κυρίως διαφανές ή λευκό.

Χρήση

Από τη γύψο παράγεται ευρύ φάσμα τεχνητών οικοδομικών προϊόντων, τα σημαντικότερα των οποίων είναι: γυψοσανίδες, ενισχυμένες με διάφορες φυτικές ή ζωικές ίνες γυψοσανίδες, πλίνθοι γύψου, διάφορα κονιάματα, επιχρίσματα και διακοσμητικά είδη. Η άνυδρη γύψος, χρησιμοποιείται στην παραγωγή τσιμέντου για τη στερεοποίηση του.

Παραγωγή

• Φυσική γύψος Τα ιζήματα του ορυκτού τεμαχίζονται σε μικρού μεγέθους τεμάχια και θερμαίνονται, ώστε να αποβληθεί το κρυσταλλικό νερό. Έως τους 66 °C παράγεται γύψος. Σε θερμοκρασίες άνω των 66 °C παράγεται ανυδρίτης γύψος, που χρησιμοποιείται στην παραγωγή τσιμέντου. Μετά τη θέρμανση τα τεμάχια αλέθονται.
  
  Η διαθεσιμότητα αποθεμάτων φυσικής γύψου είναι περιορισμένη επειδή η εξόρυξή της είναι δαπανηρή. Για το λόγο αυτό η αγορά στράφηκε, ιδίως τα τελευταία χρόνια, στη βιομηχανική παραγωγή τεχνητής γύψου.
• Συνθετική γύψος Η συνθετική γύψος παράγεται από φωσφορικά πετρώματα και υδροχλωρικό οξύ. Περιέχει βαρέα μέταλλα και παρουσιάζει αυξημένες εκπομπές ραδονίου. Η χρήση της στην οικοδομή πρέπει να αποφεύγεται, παρά το χαμηλό της κόστος.
• Γύψος REA Η γύψος REA είναι παράγωγο της αποθείωσης των καυσαερίων, που εκλύονται κατά τη λειτουργία των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής. Το διοξείδιο του θείου των καυσαερίων δεσμεύεται με τη χρήση ασβέστη. Το προϊόν αυτής της διεργασίας είναι η γύψος  REA, ακίνδυνη για το χρήστη και για το περιβάλλον.
•  

Φυσικές ιδιότητες

Τα γύψινα προϊόντα είναι ελκυστικά στην κτηριακή κατασκευή. Έχουν μικρό βάρος, εύκολη επεξεργασία, αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες, χαμηλό κόστος και είναι κατάλληλα για ξηρή δόμηση. Μειονεκτήματά τους είναι η μειωμένη αντοχή τους σε κρούση και τριβές, η σταδιακή με το χρόνο χρωματική τους αλλοίωση και η περιορισμένη άδηλη αναπνοή τους.

Περιβαλλοντικές ιδιότητες

• Τα προϊόντα γύψου έχουν σχετικά μικρή εμπεριεχόμενη ενέργεια.
• Τα αποθέματα φυσικής γύψου είναι περιορισμένα. Η διαθεσιμότητα  και επάρκεια της γύψου REA εξαρτάται από το ρυθμό εκσυγχρονισμού των βιομηχανικών μονάδων, που καίνε υδρογονάνθρακες και από το μέλλον της καύσης υδρογονανθράκων, που τείνουν να αντικατασταθούν από ανανεώσιμες πηγές.
• Τα προϊόντα γύψου είναι ανακυκλώσιμα, όταν προέρχονται από φυσική γύψο ή από γύψο REA.
• Η εξόρυξη ανυδρίτη προκαλεί ηχορύπανση και απελευθερώνει  σκόνη και     αέριους  ρύπους. Απαιτούνται μέτρα προστασίας των εργαζομένων και δέσμευσης των εκπομπών.

Η διάκριση της συνθετική γύψου από τη φυσική ή από τη γύψο REA δεν είναι εύκολη. Προϋπόθεση της ασφαλούς επιλογής των καθαρών και ακίνδυνων προϊόντων γύψου (φυσικής και REA) είναι η ύπαρξη σχετικών πιστοποιήσεων.

Όταν η πρώτη ύλη των προϊόντων είναι φυσική γύψος ή γύψος REA, τα προϊόντα είναι καθαρά και φιλικά προς το περιβάλλον και την υγεία των χρηστών τους.